Od 1 lipca 1975 roku producent Tarpanów uzyskał niezależność i zaczął
działać pod nazwą Fabryka Samochodów Rolniczych „Polmo” w Poznaniu.
Podjęto też decyzję o rozbudowie Fabryki i włączeniu w jej skład kilku
zakładów będących dotąd głównie kooperantami dla FSR, m.in. w Gnieźnie,
Swarzędzu i Złotowie.
Zakładowe biuro konstrukcyjne opracowało kolejną modernizację samochodu Tarpan oraz nowe wersje nadwoziowe. Indywidualne przednie fotele pasażerów zastąpiono dwuosobową odchylaną kanapą. Samochody otrzymały nowy wystrój tablicy rozdzielczej. Wprowadzono wiele zespołów wyposażenia elektrycznego zunifikowanych z rodziną Polskich Fiatów. Część samochodów wyposażono w nowe, 4-biegowe, skrzynie biegów (wykonane w FSO). Na życzenie klientów w niektórych Tarpanach montowano mechaniczną blokadę mechanizmu różnicowego, ułatwiającą jazdę w trudnym terenie. Blachy nadwozi Tarpana od 1976 roku wykonywane były na prasach.
Tarpan 233
Pierwszą nową odmianą Tarpana 233 był pick-up z trzyosobową kabiną. Nadwozie tego samochodu powstało przez skrócenie kabiny. Skrzynia ładunkowa osłonięta została brezentową opończą rozpiętą na rurowych pałąkach. Masa własna tej wersji wynosiła 1270 kg. Pierwsze egzemplarze w wersji pick-up wykonano w 1975 roku lecz produkcję seryjną rozpoczęto w sierpniu 1976 r. Tarpan w wersji kombi ma całkowicie obudowaną przestrzeń ładunkową. W tym modelu zachowano przesuwną ściankę. W tylnej ścianie umieszczono drzwi ze stałym oknem. Były one zawieszone na górnej krawędzi, a w położeniu otwartym utrzymywały je specjalne drążki skrętne znajdujące się między zawiasami. W układzie napędowym wprowadzono dzielony wał napędowy. Masa własna tej wersji wynosiła 1370 kg, a jej ładowność była o 100 kg mniejsza od pick-upa. Produkcję Tarpana 233 kombi rozpoczęto w październiku 1976 roku. W 1975 roku podpisano pierwszy kontrakt eksportowy na samochody Tarpan. W latach 1975-1976 sprzedano 450 szt. tych samochodów do Grecji. Następnym krajem, który kupił Tarpany był Iran. W FSR opracowano także konstrukcję jednoosiowej przyczepy bagażowej przystosowanej do Tarpana. Miała ona ładowność 400 kg, a do budowy jej skrzyni wykorzystano wytłoczki nadwozia Tarpana.
W końcu kwietnia 1977 roku z taśmy montażowej FSR zjechał dziesięciotysięczny samochód Tarpan. W tym samym czasie w FSR zbudowano prototyp Tarpana wyposażonego w nowy krajowy silnik 4C90 o zapłonie samoczynnym. Ten czterocylindrowy silnik opracowano i wykonano w Wytwórni Silników Wysokoprężnych w Andrychowie. Przy objętości skokowej 2417 cmł i stopniu sprężania 20,6 osiągał on moc 51,5 kW (70 KM) przy 4200 obr/min. Badano też Tarpany wyposażone w zespół napędowy pochodzący z Polskiego Fiata 125p 1500. Produkcja Tarpanów nadal wzrastała, w 1977 roku wykonano ich 5033 sztuk, a przykładowo w roku 1980 6011 sztuk.
Tarpan F-233/F-235
Zakładowe biuro konstrukcyjne opracowało kolejną modernizację samochodu Tarpan oraz nowe wersje nadwoziowe. Indywidualne przednie fotele pasażerów zastąpiono dwuosobową odchylaną kanapą. Samochody otrzymały nowy wystrój tablicy rozdzielczej. Wprowadzono wiele zespołów wyposażenia elektrycznego zunifikowanych z rodziną Polskich Fiatów. Część samochodów wyposażono w nowe, 4-biegowe, skrzynie biegów (wykonane w FSO). Na życzenie klientów w niektórych Tarpanach montowano mechaniczną blokadę mechanizmu różnicowego, ułatwiającą jazdę w trudnym terenie. Blachy nadwozi Tarpana od 1976 roku wykonywane były na prasach.
Tarpan 233
Pierwszą nową odmianą Tarpana 233 był pick-up z trzyosobową kabiną. Nadwozie tego samochodu powstało przez skrócenie kabiny. Skrzynia ładunkowa osłonięta została brezentową opończą rozpiętą na rurowych pałąkach. Masa własna tej wersji wynosiła 1270 kg. Pierwsze egzemplarze w wersji pick-up wykonano w 1975 roku lecz produkcję seryjną rozpoczęto w sierpniu 1976 r. Tarpan w wersji kombi ma całkowicie obudowaną przestrzeń ładunkową. W tym modelu zachowano przesuwną ściankę. W tylnej ścianie umieszczono drzwi ze stałym oknem. Były one zawieszone na górnej krawędzi, a w położeniu otwartym utrzymywały je specjalne drążki skrętne znajdujące się między zawiasami. W układzie napędowym wprowadzono dzielony wał napędowy. Masa własna tej wersji wynosiła 1370 kg, a jej ładowność była o 100 kg mniejsza od pick-upa. Produkcję Tarpana 233 kombi rozpoczęto w październiku 1976 roku. W 1975 roku podpisano pierwszy kontrakt eksportowy na samochody Tarpan. W latach 1975-1976 sprzedano 450 szt. tych samochodów do Grecji. Następnym krajem, który kupił Tarpany był Iran. W FSR opracowano także konstrukcję jednoosiowej przyczepy bagażowej przystosowanej do Tarpana. Miała ona ładowność 400 kg, a do budowy jej skrzyni wykorzystano wytłoczki nadwozia Tarpana.
W końcu kwietnia 1977 roku z taśmy montażowej FSR zjechał dziesięciotysięczny samochód Tarpan. W tym samym czasie w FSR zbudowano prototyp Tarpana wyposażonego w nowy krajowy silnik 4C90 o zapłonie samoczynnym. Ten czterocylindrowy silnik opracowano i wykonano w Wytwórni Silników Wysokoprężnych w Andrychowie. Przy objętości skokowej 2417 cmł i stopniu sprężania 20,6 osiągał on moc 51,5 kW (70 KM) przy 4200 obr/min. Badano też Tarpany wyposażone w zespół napędowy pochodzący z Polskiego Fiata 125p 1500. Produkcja Tarpanów nadal wzrastała, w 1977 roku wykonano ich 5033 sztuk, a przykładowo w roku 1980 6011 sztuk.
Tarpan 235
Podjęto również prace nad zmodernizowanym Tarpanem, któremu nadano
oznaczenie 235. Podstawowym założeniem było zwiększenie ładowności
samochodu do 1000 kg. Opracowano nową konstrukcję ramy nośnej oraz nowe
zależne zawieszenie kół przednich. Sztywna belka osi wsparta została na
dwóch wzdłużnych resorach piórowych. Rozstaw kół przednich zwiększono o
95 mm. Zmiany objęły również wygląd zewnętrzny pojazdu. Samochód
otrzymał nową atrapę, inny kształt błotników przednich i pokrywy
silnika, nową szybę przednią oraz nowy zderzak przedni, w którym
zamocowano lampy kierunkowskazów od PF 126p. Z tego samochodu przejęto
także lampy kierunkowskazów bocznych i klamki zewnętrzne. Z tyłu
nadwozia zamocowano zderzaki narożnikowe. Samochód Tarpan 235
zaprezentowano na Międzynarodowych Targach Poznańskich w 1978 roku , a
do produkcji wprowadzono w 1980 roku.
Tarpan F-233/F-235
Od 1976 roku produkowano również Tarpana F-233 w trzech wersjach
nadwoziowych: standard, pick-up i kombi. Samochód ten wyposażono w
silnik typu 115C pochodzący z PF 125p. Był to górnozaworowy
czterocylindrowy silnik o pojemności skokowej 1481 cmł, osiągający przy
stopniu sprężania 9,0 moc 51,5 kW przy 5400 obr/min,moment obrotowy
112,6 Nm /11,5 kGm/ przy 4000 obr/min. Silnik zespolony został z
4-biegową skrzynią przekładniową ze wszystkimi biegami
synchronizowanymi. Napęd na tylny most przenoszony był dwuczęściowym
rurowym wałem napędowym. Zmieniono przełożenie przekładni głównej na
5,857 (41/7). Ponadto w samochodzie zastosowano koło kierownicy i zestaw
przełączników pod kierownicą pochodzące z PF 125p. Nowy zespół napędowy
wpłynął na poprawę dynamiki samochodu. Prędkość maksymalna wzrosła do
110 km/h.Masa własna w zależności od odmiany pojazdu wynosiła od 1290 kg
do 1380 kg,dopuszczalna we wszystkich odmianach 2350kg. Zużycie paliwa
nieco spadło i wynosiło średnio ok. 12,5 dmł/100 km.
Tarpan 237
W 1977 roku FSR nawiązała współpracę z Filią Politechniki Łódzkiej w Bielsku-Białej. Jej celem było zastosowanie w Tarpanie samoczynnie działającej mechanicznej blokady mechanizmu różnicowego w tylnym moście. Konstrukcja takiej blokady opracowana została przez dr. inż. Jana Dzidę. Już pod koniec 1978 roku pierwszy egzemplarz Tarpana z samoczynną blokadą rozpoczął jazdy próbne. Tarpany 237 produkowano do 1991 roku.
Tarpan 239D
Zaprezentowany w 1986 roku przez Fabrykę Samochodów Rolniczych z Antoninka nowy model wyposażony w silnik wysokoprężny i zmodyfikowane zespoły (źródło: Motor 44/1986). Przeprowadzone 70 badania drogowe miesięcznika Motor (źródło: motor 46/1987) wykazały następujące
zalety: niskie zużycie paliwa, wygodna kabina, dobre oświetlenie drogi, nieskomplikowane zawieszenie przednie, pojemny zbiornik paliwa, funkcjonalna skrzynia ładunkowa,
wady: głośna praca silnika, niekorzystne przełożenie skrzyni biegów, kłopotliwy do naprawy most tylny.
Podsumowując można śmiało powiedzieć jedno: szkoda, że pojazd ten nie będzie dalej udoskonalany. Należy mieć nadzieję, że jego następca, produkowany bardziej nowoczesnymi metodami, będzie równie użytecznym samochodem, dobrze dostosowanym do naszych warunków. Na razie Tarpan Diesel jako pojazd przeznaczony do użytkowania w różnych warunkach terenowych nie ma sobie równego w kraju.
Tarpan 237
W 1977 roku FSR nawiązała współpracę z Filią Politechniki Łódzkiej w Bielsku-Białej. Jej celem było zastosowanie w Tarpanie samoczynnie działającej mechanicznej blokady mechanizmu różnicowego w tylnym moście. Konstrukcja takiej blokady opracowana została przez dr. inż. Jana Dzidę. Już pod koniec 1978 roku pierwszy egzemplarz Tarpana z samoczynną blokadą rozpoczął jazdy próbne. Tarpany 237 produkowano do 1991 roku.
Tarpan 239D
Zaprezentowany w 1986 roku przez Fabrykę Samochodów Rolniczych z Antoninka nowy model wyposażony w silnik wysokoprężny i zmodyfikowane zespoły (źródło: Motor 44/1986). Przeprowadzone 70 badania drogowe miesięcznika Motor (źródło: motor 46/1987) wykazały następujące
zalety: niskie zużycie paliwa, wygodna kabina, dobre oświetlenie drogi, nieskomplikowane zawieszenie przednie, pojemny zbiornik paliwa, funkcjonalna skrzynia ładunkowa,
wady: głośna praca silnika, niekorzystne przełożenie skrzyni biegów, kłopotliwy do naprawy most tylny.
Podsumowując można śmiało powiedzieć jedno: szkoda, że pojazd ten nie będzie dalej udoskonalany. Należy mieć nadzieję, że jego następca, produkowany bardziej nowoczesnymi metodami, będzie równie użytecznym samochodem, dobrze dostosowanym do naszych warunków. Na razie Tarpan Diesel jako pojazd przeznaczony do użytkowania w różnych warunkach terenowych nie ma sobie równego w kraju.
Komentarze
Prześlij komentarz